આ શક્તિશાળી અનાજનું સેવન કોલેસ્ટ્રોલ, હૃદયરોગ જીંદગીમાં નહિ થાય... વજન ઘટાડી વાળની તમામ સમસ્યાનો પણ આવી જશે અંત... આપણા વડીલો પણ આપે છે આને દરરોજ ખાવાની સલાહ...

વર્ષોથી, લોકો સારા સ્વાસ્થ્ય અને યોગ્ય પોષણ જાળવવાના મહત્વ વિશે વધુને વધુ જાગૃત બન્યા છે. આનાથી પ્રાચીન અનાજના ઉપયોગમાં રસ વધ્યો છે, જે અસાધારણ સ્વાસ્થ્ય લાભો પ્રદાન કરે છે. એક અનાજ જે ખૂબ જ લોકપ્રિય બન્યું છે તે છે મોતી બાજરી, જે વૈજ્ઞાનિક રીતે પેનિસેટમ ગ્લુકમ તરીકે ઓળખાય છે. આફ્રિકા અને ભારતમાંથી ઉદ્દભવેલી, મોતી બાજરી સદીઓથી ઘણા પરંપરાગત આહારમાં મુખ્ય ખોરાક છે.

આપણે ત્યાં જેટલું ઘઉંનું ખાવામાં મહત્વ છે એટલું જ બાજરાનું પણ છે. બાજરો આપણે ત્યાં ખાવામાં ખુબ જ ઉપયોગી માનવામાં આવે છે સાથે જ તેને આયુર્વેદિક ઔષધીના રૂપમાં પણ ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. એક રિચર્સ અનુસાર એવું જાણવા મળ્યું છે કે બાજરાનું સેવન રોજ કરવાથી કોલેસ્ટ્રોલ, જાડાપણું અને હૃદય રોગ જેવી બીમારીઓ દુર રહે છે. પરંતુ તેના માટે બાજરાને તમારા રોજિંદા ડાયટમાં શામિલ કરવો જોઈએ. 

બાજરામાં અનેક પ્રકારના એન્ટી ઓક્સીડેન્ટ મળી આવે છે જે શરીરને ફીટ રાખવામાં ખુબ જ મદદગાર સાબિત થાય છે. બાજરો મેટાબોલીઝ્મને વધારી દે છે જેના કારણે હૃદયની ગંભીર બીમારીઓ થવાનો ખતરો ઓછો થઈ જાય છે. આ સિવાય તે પેટ માટે પણ ખુબ જ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. બાજરાનું સેવન તમારું વજન વધતા પણ અટકાવે છે.

બાજરાનું સેવન કરવાની રીત 

1 ) આપણે જેમ ઘઉંની રોટલી ખાઈએ છીએ એ જ રીતે બાજરામાંથી તમે રોટલો બનાવીને તેનું સેવન કરી શકો છો. ઘઉંના લોટની રોટલી કરતા બાજરાના લોટનો રોટલો સ્વાસ્થ્ય માટે વધુ ફાયદાકારક છે. બાજરાનો રોટલો બીજા લોટની રોટલી કરતા વધુ ઝડપથી પચી જાય છે. તેમાં મેગ્નેશિયમની પ્રચુર માત્રામાં હોવાના કારણે, ડાયાબિટીસને પણ કંટ્રોલમાં રાખે છે. એટલા માટે બાજરાનું સેવન કોઈને કોઈ રીતે કરતું રહેવું જોઈએ. 

2 ) મોટાભાગના લોકો ખીચડી ખાવાનું પસંદ નથી કરતા હોતા. કેમ કે ખીચડીનો સ્વાદ તેને પસંદ નથી હોતો. પરંતુ શું તમને ખબર છે કે ખીચડી પેટની સાથે સાથે વજન પણ વજન ઘટાડવામાં પણ સારી માનવામાં આવે છે. તો તમે બાજરાનું સેવન કરતા ખીચડીના રૂપમાં પણ કરી શકો છો. બાજરાની ખીચડી બનાવવા માટે તેમાં તમે શાકભાજીઓ પણ મિક્સ કરી શકો છો. તેનાથી સ્વાદ પણ વધી જશે અને તમને બાજરાની ખીચડી ખાવાનું પણ મન થશે.

3 ) જો તમને ગળ્યું ખાવાનું વધુ પસંદ હોય અને તમે નુકશાન થવાના ડરથી વધુ ગળ્યું ન ખાતા હો, તો તમે બાજરાની મીઠાઈ બનાવીને ખાઈ શકશો. બાજરાની બરફી અથવા લાડવા બનાવીને પણ તેનું સેવન કરી શકો છો. બાજરાની મીઠાઈ બનાવવા માટે તમે બાજરો અને ઘઉં બંનેના લોટની એક સરખી માત્રામાં મિક્સ કરીને ઉપયોગમાં લઈ શકો. બાજરાની મીઠાઈમાં તમે અમુક ડ્રાયફ્રૂટ પણ એડ કરી શકો છો. બાજરાની મીઠાઈ બનાવીને ખાવામાં આવે તો પણ નુકશાનકારક નથી.

હવે જાણીએ બાજરાના ફાયદા  

1 )  હૃદયને લગતી બીમારીઓ ને દુર કરવા માટે બાજરો ખુબ જ કારગર છે. હૃદયને સ્વસ્થ રાખવા માટે બાજરાનું સેવન કરવું જોઈએ. તેમાં પ્રચુર માત્રામાં મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમ મળી આવે છે. જે રક્તના પ્રવાહને સુચારુ બનાવે છે. આ સિવાય તે હૃદયમાં થતા રોગોથી સુરક્ષિત રાખે છે. એટલા માટે બાજરાનું સેવન હૃદય માટે ખુબ જ ફાયદાકારક છે.

2 ) આપણા શરીરમાં જો કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ વધી જાય તો શરીર માટે તે ખુબ જ ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. કેમ કે તે હૃદયની બીમારીઓને વધારી દે છે. એટલા માટે બાજરાનું સેવન કરવું જોઈએ કેમ કે તેમાં ફાયબરની માત્રા વધુ પ્રમાણમાં હોય છે. જે કોલેસ્ટ્રોલને કંટ્રોલ કરે છે. તેમજ હૃદયની બીમારીઓ થવાનો ખતરો ઘટાડે છે. 

3 ) જો તમારે વજન ઘટાડવું હોય અને તો રોજિંદા બાજરાનું સેવન શરુ કરી દો. કેમ કે બાજરાનું સેવન તમારું વજન ફટાફટ ઉતારે છે. કેમ કે બાજરામાં ફાયબર પ્રચુર માત્રામાં હોવાના કારને વસાને ઘટાડે છે. સાથે જ તે કેલેરી પણ ઘટાડે છે અને ધીમે ધીમે વજન કંટ્રોલ કરે છે. 

4 ) બાજરામાં પ્રોટીન ખુબ જ સારી માત્રામાં મળી આવે છે. જે વાળના મૂળને મજબુત બનાવે છે અને ખરતા અટકાવે છે. તેમજ વાળને અંદરથી જ મજબુત બનાવે છે. એટલા માટે બાજરાનું સેવન આપણા વાળ માટે ખુબ જ ફાયદાકારક છે.

તમારા દૈનિક આહારમાં મોતી બાજરીનો સમાવેશ કરવો એ એકંદર આરોગ્યને પ્રોત્સાહન આપવા અને અસાધારણ પોષક લાભોનો આનંદ માણવાનો ઉત્તમ માર્ગ છે. આ પ્રાચીન અનાજમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાથી લઈને હૃદયના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપવા અને જ્ઞાનાત્મક કાર્યને વધારવા સુધીના ફાયદાઓની વિશાળ શ્રેણી છે. મોતી બાજરીની ભલાઈને સ્વીકારીને, તમે સ્વસ્થ જીવનશૈલી તરફ આત્મવિશ્વાસપૂર્વક પગલું ભરી શકો છો.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો 

1. શું મોતી બાજરી ગ્લુટેન અસહિષ્ણુતા ધરાવતી વ્યક્તિઓ માટે યોગ્ય છે?

હા, મોતી બાજરી કુદરતી રીતે ધાન્યના લોટમાં રહેલું નત્રિલ દ્રવ્ય મુક્ત છે અને ધાન્યના લોટમાં રહેલું નત્રિલ દ્રવ્ય અસહિષ્ણુતા અથવા સેલિયાક રોગ ધરાવતી વ્યક્તિઓ દ્વારા સુરક્ષિત રીતે તેનું સેવન કરી શકાય છે.

2. શું મોતી બાજરી વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે?

હા, મોતી બાજરીમાં ઉચ્ચ ફાઇબર સામગ્રી સંપૂર્ણતાની લાગણીને પ્રોત્સાહન આપીને અને અતિશય આહાર ઘટાડીને વજન વ્યવસ્થાપનમાં મદદ કરી શકે છે.

3. મોતી બાજરી હૃદયના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે ફાયદો કરે છે?

મોતી બાજરીમાં રહેલું ફાઈબર અને મેગ્નેશિયમ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઓછું કરવામાં મદદ કરે છે અને તંદુરસ્ત બ્લડ પ્રેશર જાળવી રાખે છે, હૃદયના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે.

4. શું મોતી બાજરીનો ડાયાબિટીસના આહારમાં સમાવેશ કરી શકાય?

સંપૂર્ણપણે! પર્લ બાજરીની ઓછી ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ તેને ડાયાબિટીસ ધરાવતી વ્યક્તિઓ માટે બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરવા માટે યોગ્ય પસંદગી બનાવે છે.

5. ખરીદી માટે મને મોતી બાજરી ક્યાં મળી શકે?

મોતી બાજરી મોટાભાગની કરિયાણાની દુકાનો, હેલ્થ ફૂડ સ્ટોર્સ અને ઓનલાઈન રિટેલર્સમાં ઉપલબ્ધ છે. અનાજની પાંખ અથવા વિશિષ્ટ અનાજ વિભાગો તપાસવાની ખાતરી કરો.